بحث قدیمی «زنان تاجر موفقترند یا مردان تاجر؟» همیشه در دنیای تجارت مطرح بوده است. عدهای باور دارند تجارت یعنی قدرت تصمیمگیری سریع و ریسکپذیری بالا، بنابراین مردان تاجر عملکرد بهتری دارند. در مقابل، برخی اعتقاد دارند تجارت یعنی صبر، ارتباطات عاطفی و توانایی مدیریت چند کار همزمان؛ ویژگیهایی که بیشتر در زنان تاجر دیده میشود.
اما واقعاً حقیقت کجاست؟ آیا جنسیت میتواند عامل اصلی موفقیت در تجارت باشد، یا باید سراغ معیارهای دیگری رفت؟
بخش اول: تفاوتها یا برتریها؟
پیش از هر چیز باید بدانیم «تفاوت» الزاماً به معنای «برتری» نیست. زنان و مردان تاجر ویژگیهای رفتاری، روانشناختی و اجتماعی متفاوتی دارند که گاهی در یک موقعیت مزیت محسوب میشود و در شرایط دیگر نقطهضعف.
- مردان تاجر معمولاً در مذاکرات فشرده و پر فشار سریعتر تصمیم میگیرند.
- زنان تاجر در مذاکرات احساسی و بلندمدت ارتباطات پایدارتری ایجاد میکنند.
هیچکدام بهتنهایی عامل برتری نیست؛ مهم این است که در چه بازاری، با چه نوع مشتری و با چه سبک تجاری فعالیت میکنیم.
بخش دوم: تجربه زنان تاجر در ایران
در سالهای اخیر، حضور زنان تاجر در ایران رشد چشمگیری داشته است. از تجارت داخلی گرفته تا صادرات، بازاریابی، تولید محتوا و حتی مذاکره با شرکای خارجی، زنان نقش پررنگی ایفا کردهاند.
بهعنوان نمونه، در مجموعههای بزرگ تجاری مانند آراد برندینگ، دهها زن تاجر در حوزههایی چون تجهیزات پزشکی، پوشاک، مواد غذایی، مواد شوینده، صندل و حتی کالاهای صنعتی فعالیت میکنند. بسیاری از آنها امروز بهعنوان مدیر صادرات، منتور یا عضو هیات امنا شناخته میشوند.
یکی از دلایل موفقیت زنان تاجر در مقایسه با بسیاری از مردان تاجر، پیگیری مداوم و ارتباطات عاطفی قویتر آنهاست. جایی که برخی مردان زود خسته میشوند یا منتظر نتیجه میمانند، زنان با دقت و جزئیات بیشتری مسیر را دنبال میکنند.
بخش سوم: تجارت یعنی مدل ذهنی، نه جنسیت
واقعیت این است که عامل اصلی موفقیت در تجارت نه زن بودن است و نه مرد بودن. آنچه اهمیت دارد، «مدل ذهنی یک تاجر واقعی» است.
یک تاجر موفق – چه زن و چه مرد – باید:
- فرصتها را بهسرعت تشخیص دهد،
- آغازگر ارتباط باشد نه منتظر،
- در هر شرایطی بهجای پیدا کردن مقصر، بهدنبال راهحل بگردد.
پس موفقیت در تجارت بیش از آنکه به جنسیت وابسته باشد، به نگرش و ذهنیت تاجر برمیگردد.
بخش چهارم: چالشهای مشابه، راهحلهای متفاوت
چه زنان تاجر و چه مردان تاجر، همگی با چالشهای مشابهی روبهرو میشوند:
- نداشتن مشتری کافی،
- بدقولی تأمینکنندگان،
- بیاعتمادی خریداران خارجی،
- رقابت شدید داخلی.
با این حال، شیوه برخورد متفاوت است:
- زنان بیشتر به تعامل، جلب اعتماد و روابط انسانی تکیه دارند.
- مردان معمولاً ساختارهای قراردادی و تعهدات محکم را ترجیح میدهند.
ترکیب این دو رویکرد میتواند تیمهای تجاری بسیار قوی و پایدار ایجاد کند.
جمعبندی: همکاری، نه مقایسه
پرسش «زنان تاجر موفقترند یا مردان تاجر؟» عملاً سؤال درستی نیست.
زیرا موفقیت در تجارت وابسته به تلاش، مهارت ارتباطی، پشتکار و پیگیری مداوم است، نه صرفاً جنسیت.
در بسیاری از تیمهای موفق، زنان و مردان تاجر کنار هم کار میکنند و مکمل یکدیگرند. نتیجه این همکاری، سرعت بیشتر در رسیدن به موفقیت است.
اگر زن هستید، به تواناییهای خود اعتماد کنید و محدودیتها را مانع ندانید.
اگر مرد هستید، از حضور زنان تاجر در تیمتان استقبال کنید.
در نهایت، موفقیت در تجارت از آنِ کسی است که شروع میکند و ادامه میدهد؛ نه کسی که فقط مقایسه میکند.